Een holistische benadering loont

Hoe combineer je akoestiek en design in het ontwerpproces en dan in het bijzonder van bedrijfs- en kantoorruimtes? Dat was het onderwerp van een webinar met een internationaal panel van experten. De conclusie? Een holistische benadering, waarbij alle teamleden – ook de akoesticus – in een vroeg stadium betrokken zijn, loont.

“Wist je dat 78 procent van de mensen die op kantoor werken negatief worden beïnvloed door lawaai op hun werkplek? En dat 85 procent van de kantoormedewerkers zegt dat de inrichting van het kantoor belangrijk voor ze is?” Aan het woord is Pascal van Dort, Global Acoustics Ambassador bij Rockfon en moderator van het panelgesprek dat plaatsvindt in de nieuwe Rockfon-toonzaal in Denemarken. Hij verwelkomt drie experten: Anne Marie Tommerup, (architecte en CEO van Together Architecture, Denemarken), Helen Sheldon (Director bij RBA Acoustics Ltd, UK) en Stuart Finnie (architect en interieurdesigner, Head of Design bij Unispace, UK).

Wat is het eerste woord dat in je opkomt bij het onderwerp ‘akoestiek en design’? Voor de panelleden zijn dat ervaring, samenwerking en evenwicht, dit laatste in de zin van de balans tussen comfort, esthetiek en functionaliteit. Wat er dan op de eerste plaats komt in het ontwerpproces: esthetiek of akoestisch comfort? Iedereen is het erover eens dat ook dit weer een kwestie is van de juiste balans. Stuart vult aan: “Met de klant is het vaak een gemakkelijker gesprek om het eerst over design te hebben. De look-and-feel van een ruimte, daar is intuïtief meer voeling mee. Maar het is belangrijk om ook de technische aspecten en akoestiek al snel mee in het gesprek op te nemen, zodat ze niet tegen het einde als snelle of aanvullende oplossingen moeten worden toegevoegd. Het moet een holistische benadering van het ontwerp zijn.” Helen sluit zich daarbij aan: “Indien men de akoestische issues achteraf moet aanpakken, verliest men vaak van de esthetiek waarin al geïnvesteerd werd. Dan heeft men zelfs de neiging om meer compromissen te sluiten en in te boeten aan esthetiek ten behoeve van een betere akoestiek. Als je van in het begin rekening houdt met zowel design als akoestiek, kan je beide hebben.” 

Hoe kunnen we stimuleren dat de akoestisch adviseur wordt betrokken bij het ontwerpproces, zodat alle doelen bereikt worden? Anne Marie: “Educatie, dat maakt deel uit van onze rol als architect. Aan ons, en ook aan de andere experts, om de minder ervaren klanten te wijzen op het belang van akoestiek.” Stuart: “Een groot deel van de communicatie is ook het managen van verwachtingen en het vinden van intelligente manieren om de akoestische prestaties te demonstreren.” In welk stadium van het project moet het akoestische aspect geïntegreerd worden? Alle panelleden zijn het erover eens dat dit afhankelijk is van het project. Er is geen pasklare oplossing. Elk project en elke ruimte is uniek en de akoestische vereisten variëren afhankelijk van de specifieke behoeften van de gebruikers. Deze gebruikers en hun welzijn staan centraal. Akoesticus Helen vult aan: “We worden niet vaak in een heel vroeg stadium bij een project betrokken, maar soms loont dat wel. Akoestiek gaat uiteraard verder dan het interieur. Soms gaat het ook over ruimteplanning van gebouwen, bijvoorbeeld in een lawaaierige omgeving. Door een vroege betrokkenheid kunnen we snel ingrijpen en soms complexe en dure technische oplossingen vermijden.”

Bij akoestische oplossingen denken we aan het vermijden van lawaai. Maar kan het ook te stil zijn? Helen: “Het is fout te denken dat akoestici kruisvaarders van de stilte zijn. Te stil is waarschijnlijk erger dan te luid, dan hoor je echt alles. Zoals in het gezegde ‘een speld horen vallen’. Akoestiek gaat niet alleen over het wegwerken van geluid. Het gaat erom te verzekeren dat het juiste geluid op het juiste moment op de juiste plaats is.” Wat is tot slot de voornaamste conclusie die we kunnen meenemen? Stuart: “We moeten akoestische prestaties meenemen in het verhaal, net zoals we praten over materialiteit, verlichting en andere zaken die meer tastbaar zijn. Al deze elementen maken deel uit van een grotere zintuigelijke ervaring.” Een holistische benadering waarbij teamwork dus essentieel is.