NX2 brengt Sint-Jansbergklooster in kaart via 3D-scanning

Beschermd erfgoed omzetten in gedetailleerde plannen vraagt om een doortastende aanpak. NX2 zette zijn 3D-scanners in om het Sint-Jansbergklooster in het Limburgse Zelem (Halen) een nauwkeurige neerslag te geven. Ze leverden specifieke grondplannen en snedes af aan de architecten, die de restauratie naar de oorspronkelijke vorm in goede banen leiden.

Het Sint-Jansbergklooster in Zelem heeft een rijke geschiedenis. Het dateert uit de dertiende eeuw. De eerste bewoners waren kartuizers, leden van de strengste kloosterorde in de katholieke kerk. Na een periode binnen de kerk werd het klooster staatseigendom en werd het vervolgens verkocht aan een adellijke familie. Die vormde het klooster om tot een kasteel, met een nieuwe luxueuze vleugel. Ook de zuster dominicanessen gebruikten het klooster later. Zij brachten de soberheid terug, door alles wit te overschilderen. Dat alles samen maakt het klooster beschermd erfgoed.

Door die erfgoedwaarde contacteerde architectenbureau ASA (Atelier voor Stedelijke Architectuur) uit Gent het Ledegemse NX2. De restauratie moet namelijk zorgvuldig en historisch correct gebeuren, tot het kleurenpallet en de schildertechnieken toe. Het expertenteam in 3D-scanning en opmetingen trok met veel plezier vanuit West-Vlaanderen naar Limburg om de klus te klaren. “De uitgestrekte site met verschillende bijgebouwen vlot en accuraat in kaart brengen was een leuke uitdaging. Met verschillende scanners slaagden we erin de opdracht af te werken in amper drie dagen. We verzamelden nauwgezet alle puntenwolken en verwerkten ze tot as-builtplannen volgens de wensen en noden van de architecten”, legt zaakvoerder Nic Kerkhof uit.

Op de site vind je naast het klooster ook een kapel, het poortgebouw en historische gastenverblijven. Nic: “De kloostergang met gastenverblijven uit de jaren 1600 inspireerde de huidige eigenaars. Initieel wilden ze dit een gelijkaardige functie geven, als B&B. Door de erfgoedkundige beperkingen bleek dat niet mogelijk en de focus verschoof naar evenementen. Onder meer de prachtige kapel biedt hier unieke mogelijkheden. Misschien zag je ze zelfs al in Thuis, want het huwelijk van Bob en Tamara werd daar gefilmd.”

De opnames van het Thuis-huwelijk zouden zelfs twee keer gebeurd zijn, omdat de filmapparatuur de eerste beelden niet goed had geregistreerd. Zat geest Fred daar voor iets tussen? Het verhaal gaat namelijk de ronde dat er een geest rondwaart in het historische klooster. Bewoners maken melding van onverklaarbare voetstappen en stemmen, en van meubilair dat plots verzet is, zonder te kunnen aantonen door wie. “Of Fred echt bestaat of niet laat ik in het midden. Onze apparatuur ondervond alleszins geen last van zijn fratsen”, grapt Nic. “We konden de scanning volgens onze planning vlot afwerken en de nodige plannen aan onze opdrachtgevers bezorgen.”   

FICHE VAN PROJECT
Project: Sint-Jansbergklooster
Locatie: Halen (Limburg)
Architect: ASA (Gent)