Enorme toename van het aantal warmtepompen

ATTB pleit voor een duidelijk regelgevend kader op lange termijn

De groei van het aantal warmtepompen was vorig jaar bijzonder groot en zet zich gestaag door. Een goede zaak, maar is het genoeg? De Associatie voor de Thermische Technieken in België (ATTB) pleit voor een stabiel, inspirerend en regelgevend kader voor bijvoorbeeld twintig jaar, in lijn met de Europese ambities. 

Met 30.000 warmtepompinstallaties eind 2022 kunnen we spreken van een verdubbeling op een jaar tijd. Ook bij de zonneboilers was er een mooie toename tot bijna 20.000 vierkante meter zonnecollectoren en het aantal warmtepompboilers werd zelfs drie keer groter tot zo’n 30.000 stuks. De verwarmingssector verwacht dat deze trends zich zullen blijven doorzetten, alvast in 2023, en hoogstwaarschijnlijk ook de volgende jaren.

Maar het kan en moet nog beter en sneller, met het oog op het Klimaatakkoord. “Er ontbreekt een duidelijk en vooral stabiel regelgevend kader”, aldus ATTB. “Een voorbeeld: in het Vlaams Energieakkoord van vorig jaar was opgenomen dat men in nieuwbouwwoningen nog een hybride warmtepomp mocht plaatsen, met subsidies. Dat is niet zinvol. In goed geïsoleerde nieuwe woningen zou altijd voor een all-electric-oplossing, liefst met een warmtepomp, moeten gekozen worden. Hybride warmtepompen zijn een prima oplossing, maar dan voor de renovatiemarkt.” 

Slechts 4 procent van de eengezinswoningen en 6,5 procent van de appartementen in ons land hebben nu al een A-label. Zo’n 96 procent van onze woningen voldoet dus nog niet aan de doelstellingen van 2050. De huidige renovatiegraad moet aanzienlijk omhoog. “Renoveren kost veel geld en de huidige subsidies volstaan niet”, aldus nog ATTB. “De overheid moet de subsidies voor energiezuinige investeringen verhogen, net als in de ons omringende landen. Anders krijgen we een kleine groene elite die het zich kan veroorloven om in de energietransitie mee te stappen en valt een grote groep uit de boot.”

Hoe de energietransitie versnellen? ATTB: “Er is niet één oplossing. Er is een veelvoud van technologieën en een grotere energiemix nodig. Alles volledig op elektrificatie zetten, is meer dan een brug te ver. De renovatiemarkt heeft heel veel potentieel om energie te besparen. De snelste methode: alle niet-condenserende ketels vervangen, nog steeds zo’n twee miljoen. Overschakelen naar een condenserende ketel levert al voor een energiebesparing van 30 tot 50 procent op en reduceert de emissie per installatie met gemiddeld één ton per jaar. Overschakelen naar een (hybride) warmtepomp leidt tot een besparing van 60 à 80 procent.” We dienen hierbij wel te vermelden dat ATTB volledig achter de Trias Energetica staat: “Eerst de energievraag zoveel mogelijk beperken door bijvoorbeeld isolatie, daarna maximaal energie aanwenden uit duurzame bronnen en vervolgens aan de eventueel resterende energiebehoefte voldoen door een zo efficiënt mogelijk gebruik van fossiele brandstoffen.”

Wat wordt er nu al gedaan van overheidswege? Sinds vorig jaar is het btw-tarief voor warmtepompen, warmtepompboilers en zonneboilers voor woningen jonger dan 10 jaar verlaagd naar 6 procent. Dit geldt voor alle installaties sinds 1 april 2022 tot eind 2023. Daarnaast kan elke renoveerder die ervoor kiest om zijn huis en/of sanitair warm water op een energiezuinige manier te verwarmen met een warmtepomp, warmtepompboiler of zonneboiler een beroep doen op energiepremies. Vorig jaar werden de Vlaamse renovatiepremie en de energiepremies geïntegreerd in één loket: Mijn Verbouwpremie. Er zijn extra verhogingen voor de middelste en laagste inkomenscategorieën. Daarnaast zijn – voor alle doelgroepen – de premies voor warmtepompboilers (min. € 900), voor lucht-waterwaterwarmtepompen (min. € 3.000) en hybride lucht-waterwarmtepompen (min. € 2.000) verhoogd. De premie bedraagt max. 40 procent van de factuur, behalve voor de laagste inkomenscategorie waar ook hogere premiebedragen gelden. Voor een zonneboiler kan men zo bijvoorbeeld een premie krijgen tot 2.750 euro of tot 3.300 euro voor laagste inkomenscategorie.