Met een schone lei

Leien en losanges in diverse materialen, maten, kleuren, afwerkingen en uitvoeringen. Ze lenen zich niet alleen voor bekleding van daken, maar ook voor onderscheidende en karaktervolle gevels met architecturale insteek en monolithisch effect. Enkele mogelijkheden en bijzondere Belgische projecten in de kijker.

Starten doen we met ‘the real stuff’: echte leisteen, waarvan het woord ‘lei’ uiteraard ontleend is. Dit natuurproduct is niet alleen authentiek en duurzaam – ondoordringbaar, onvervormbaar en niet-poreus – maar ook ecologisch. Natuurleien vereisen namelijk geen enkele chemische behandeling. Een inert materiaal dat nu noch in de toekomst vervuiling genereert. Leisteen staat als bedekkingsmateriaal bekend voor zijn prestigieuze toepassingen – van kathedraal tot kasteel – maar vindt zijn weg ondertussen ook naar eigentijdse architectuur. Een voorbeeld hiervan is project Au creux des branches, een in 2020 opgeleverde kindercrèche in Neufchâteau, voorzien van een geventileerde gevel en een homogene buitenmantel in CUPACLAD Random natuurleien. “De crèche is ontworpen als een zwarte monoliet, met slechts één materiaal om overmatige franjes te vermijden”, aldus de architect. Een innovatief ontwerp dat een traditioneel materiaal op een eigentijdse manier inzet.

Fiche van project 

Als alternatief zijn er uiteraard de gevel- en dakleien in vezelcement, een bouwmateriaal samengesteld uit cement, kalk, water en vezels. Deze brandveilige leien, die zich door hun beperkte gewicht trouwens uitstekend lenen voor renovatieprojecten, vinden steeds vaker hun weg naar eigentijdse en monolithische architectuur waarbij dak en gevel in hetzelfde materiaal worden ingepakt. Leien in vezelcement heb je bovendien in diverse vormen, een brede waaier aan kleuren en ze lenen zich tot diverse patronen. Voor deze dierenartspraktijk koos men voor de Cedral Alterna-lei met strakke uitstraling dankzij de rechte randen en matte afwerking. Alterna is verkrijgbaar in maar liefst twaalf kleuren en geschikt voor dak en gevel in verschillende patronen. Bij deze nieuwbouw opteerde men voor zwarte Cedral Alterna leien die feilloos doorlopen van het dak op de gevel. De combinatie met een houten volume maakt het geheel af.

Fiche van project 

Zwart en donkere tinten die daarbij aanleunen zijn erg in trek, maar dit project in Vollezele bewijst dat het ook anders kan. De voormalige parochiezaal werd er volledig heropgebouwd, zowel dak als gevel, met Ardonit-vezelcementleien van SVK in de kleur Wolkengrijs. De leien aan de gevel zijn gedekt volgens het Quarto-patroon, een keuze van de bouwheer omdat het hierdoor lijkt alsof het gebouw met lappen leder is bezet. Omdat de dakhelling minder dan 30 procent bedraagt is er voor het dak geopteerd voor een dubbele dekking. Om het lijnenpatroon van de gevel te behouden, zijn er nog extra zinken gootjes achter de leien geplaatst. Vanwaar de kleur Wolkengrijs? De architect: “Het was sowieso de bedoeling om voor een lichtere kleur te kiezen, in combinatie met zwarte ramen als uitgesproken accent. We werkten onderaan ook met een plintje zodat het gebouw een klein beetje zweeft. En bij een typische grauwe Belgische dag, wordt het gebouw één met de omgeving.”

Fiche van project

Een volgend project brengt ons naar Kapellen waar de gevel van het Polyvalente Centrum bekleed werd met PREFA aluminium gevellosanges in de kleuren mayagoud en zwart. “We spelen graag met simpele elementen en vinden het leuk om deze op onconventionele wijze te gebruiken”, aldus Toon Heyndrickx van architectenbureau Met Zicht Op Zee. Het architectenteam staat bekend om zijn ongedwongen omgang met vormen, kleuren en materialen die als klassiek worden beschouwd en blinkt uit in samenspel. Ook het cilindrische bouwvolume, licht gebogen, kreeg een goudkleurige jas. Daniël Platteau, dakdekker en metaalbewerker: “Elke losange volgt deze buiging een beetje. Aan het einde kom je weer precies uit op de plek waar je bent begonnen. Het patroon moet dan 100 procent kloppen.”

Fiche van project

Het duurzame en circulaire gedachtengoed brengt ons vervolgens bij het Nederlandse Pretty Plastic dat recent een innovatieve tegel van gerecycleerd pvc – en meer bepaald afgedankte bouwmaterialen zoals regenpijpen en ramen – heeft ontwikkeld. ‘From trash to tile’ is het motto. Ondertussen verkrijgbaar in twee vormen en vier kleuren: oker, terracotta, groen en grijs. Elke kleurenreeks omvat drie tinten en één donkere tegel als contrastkleur. Voor dit woonhuis in Leuven, vorig jaar opgeleverd, ging men voor een mix van grijstinten met her en een donkergrijs accent.     

Fiche van project