Spraakmakend gebruik van hout in hedendaagse architectuur

‘Shigeru Ban: Timber in Architecture’

Wie bijzonder bouwen met hout zegt, zegt Shigeru Ban. De Japanse architect, winnaar van de prestigieuze Pritzker Prize in 2014, is zonder twijfel een van de meest innovatieve architecten van deze tijd. Als pionier in het gebruik van duurzame materialen is Ban wat je noemt een heuse houtkunstenaar in de architectuur. Met houtbouw als thema in deze editie zetten we graag zijn laatste boek ‘Timber in Architecture’ in de kijker. Hebben? ArchiComm mag twee exemplaren weggeven.

Sinds zijn ontwerp van de BAN woontoren voor Triple Living op Nieuw Zuid in Antwerpen geniet Shigeru Ban, gevestigd in Tokio, ook bij het grote publiek in België heel wat bekendheid. Maar deze architect heeft uiteraard al heel wat andere bijzondere en gedurfde ontwerpen op zijn palmares. Het boek ‘Shigeru Ban: Timber in Architecture’ brengt een uitgebreid overzicht van meer dan vijftig gebouwen waarin nieuwe toepassingen met hout worden getoond. Musea, hoofdkantoren van bedrijven, resorts, woningen, maar net zo goed tijdelijke shelters voor slachtoffers van natuurrampen. Enkele uitgelichte projecten zijn onder meer het hoofdkantoor van Swatch en Omega, evenals het Aspen Museum, Pompidou Metz, Mount Fuji World Heritage Centre, La Seine Musicale Performance Hall en het Oita Prefectural Museum. Drie gebouwen, die ook in het boek aandacht krijgen, brengen we hier graag beknopt in beeld.

Een eerste indrukwekkend project brengt ons naar de Zuid-Koreaanse stad Yeoju, op twee uur rijden van Seoul, en meer bepaald naar de Nine Bridges Country Club met wel zeer bijzondere infrastructuur. Het meest innovatieve aspect van dit project vinden we in het atrium van het hoofdgebouw, met een imposante houtconstructie bestaande uit 21 kolommen die als bomen naar boven reiken. De elegant vormgegeven ‘stammen’ gaan vloeiend over in 32 plafondelementen, houten rasters met een hexagonaal patroon. Dit zeshoekige patroon is geïnspireerd op wat men in Zuid-Korea een ‘bamboo wife’ noemt, een soort van traditioneel gevlochten cilindervormig en hol ‘kussen’ waarmee men slaapt tijdens de hete zomers. De complexe houtstructuur staat op zich, draagt de belasting van het dak erboven en wordt ondersteund door betonnen kolommen op het ondergrondse niveau. 

FICHE VAN PROJECT
Project: Haesley Nine Bridges, Golf Clubhouse
Architect: Shigeru Ban
Locatie: Yeoju, Zuid-Korea

In Biel, het hart van de Zwitserse horlogemakerij, vind je dit indrukwekkende hoofdkantoor van Swatch en Omega, een van de grootste houtconstructies ter wereld met het signatuur van Shigeru Ban. Het vloeiend vormgeven silhouet van het gebouw strekt zich uit over een totale lengte van 240 meter en overspant op een bepaald moment zelfs een weg. Het gebouw heeft een breedte van 35 meter en op het hoogste punt meet de gevel 27 meter. Het bijzondere ontwerp breekt met de conventies van de klassieke kantoorgebouwarchitectuur en past harmonieus in de stedelijke omgeving. Een houten raster vormt de basisstructuur van de immense gevel. De constructie omvat wel 4.600 houten balken die met uiterste en dus ‘Zwitserse precisie’ gepositioneerd en bevestigd werden.

FICHE VAN PROJECT
Project: hoofdkantoor Swatch en Omega
Architect:  Shigeru Ban
Locatie: Biel, Zwitserland

 Nog meer houtbouw met deze residentiële nieuwbouwwoning in Shigeru Ban’s thuisland Japan, waarbij hout op een innovatieve en esthetische manier wordt ingezet. Het huis is zo ontworpen om de seizoenen en het moment van de dag ook binnen optimaal te ervaren, door het steeds veranderende samenspel van licht en schaduw. Er wordt gebruik gemaakt van overlappende lariks LVL-balken waardoor er transparantie ontstaat. Het licht, een fundamenteel element in het leven en welzijn van ieder, wordt door het hout op een bijzondere manier gefilterd en brengt uniformiteit in het huis. ‘House of Light and Shadow’ is zijn naam meer dan waardig.

FICHE VAN PROJECT
Project: House of Light and Shadow
Architect: Shigeru Ban
Locatie: Tokio, Japan